Một trong những loài hoa phổ biến nhất hiện nay ở Việt Nam là Hoa Cúc. Mỗi ngày đi trên con đường dù ở làng quê thân thuộc hay thành phố nhộn nhịp. Ta đều nhìn thấy lấp ló những bông hoa cúc màu vàng có, hoa cúc màu trắng có xuất hiện bên đường? Có bao giờ bạn tự hỏi Hoa Cúc là gì? Công dụng của loài hoa này như thế nào? Đặc điểm của loài hòa này ra sao mà lại phổ biến đến như vậy? Hãy cùng bài viết này tìm hiểu những điều cần biết về Hoa Cúc nhé !!!
Tổng quan về hoa thuộc họ Cúc
Hoa Cúc là gì?
Danh từ chung cho các loại hoa thuộc họ cúc có tên khoa học Asteraceae. Còn Chrysanthemum là tên gọi khoa học cho các loài hoa thuộc chi cúc cũng trong họ này. Đây là những loài thực vật có hoa hai lá mầm. Hiện nay, trên thế giới con người chúng ta đã tìm thấy từ 13000 đến 24000 loài hoa thuộc họ Cúc.
Tuy cực kỳ đa dạng về số lượng loài nhưng mỗi loại hoa đều có những điểm khác biệt nằm trong cái tính chất chung của loài Cúc. Trong đó, chỉ một số rất ít trong những hoa họ cúc được đem trồng phổ biến ở các nơi trên thế giới phục vụ cho con người. Tùy vào tình hình khí hậu và nhu cầu của con người mà trồng trọt và thu mua, thu hoạch loại hoa nào trong họ Cúc.
Nguồn gốc của loài hoa
Theo những gì ghi chép trong dân gian văn hóa Trung Quốc, Cúc có nguồn gốc từ đất nước tỷ dân này. Được tìm thấy vào thế kỷ XV trước công nguyên. Tại thời điểm đó, loài hoa này được biết đến là thảo dược hiếm có. Được một vị vua già tìm ra ở đảo Phi Long, một nơi khá hẻo lánh hoang vu và không có nhiều dấu hiệu tồn tại của sự sống.
Ngoài ra cũng có những lý thuyết dân gian khác nói rằng, Hoa Cúc có xuất xứ từ đất nước mặt trời mọc. Tại Nhật Bản, Hoa Cúc chính là loài hoa được nuôi trồng và thuần hóa từ những Hoa cúc dại thuộc họ Cúc. Và điều đó đã xảy ra cách đây 5000 năm về trước.
Hoa Cúc thường phân bố ở đâu?
Hoa Cúc là loài hoa phổ biến trên bề mặt của Trái Đất. Trải dài từ những vùng hẻo lánh khắc nghiệt từ Bắc Phi đến phồn hoa như Châu Âu. Đến cả vùng đầy những nền văn minh lâu đời như châu Á đều tìm thấy bóng dáng xuất hiện của loại cây này.
Tại đất nước Việt Nam của chúng ta, hoa xuất hiện quanh năm trong cả bốn mùa. Có nhiều tính ứng dụng và giá trị trong kinh tế cao. Ngoài ra, văn hóa Á Đông coi Cúc là một trong những loại cây quý biểu hiện phẩm chất con người.
Đặc điểm và hình thái chung
Có rất nhiều loại hoa trong chi hoa và họ Cúc. Tất nhiên, cùng là loài Cúc thì chúng có những đặc điểm chung rất nổi bật. Những dấu hiệu nhận dạng chủ yếu đều là cây có hoa.
Thường cây mọc một cụm gồm nhiều hoa nhỏ gọi là cụm hoa dạng đầu. Bên ngoài là các cánh hoa dài gần giống cánh hoa hướng dương. Ở giữa là nhụy hoa với cá bao phấn có dạng ống dài. Cụ thể như sau:
- Rễ Cúc: Loại rễ của hoa là rễ chùm và có rất nhiều rễ phụ đâm xuyên xuống lòng đất. Bao phủ xung quanh rễ phụ là các lông hút tỏa ra xung quanh. Những lông hút có tác dụng hút chất dinh dưỡng và nước cung cấp cho cây.
- Thân Cúc: Cây Cúc có chiều cao thấp với cành nhiều được trồng thành những dải hoa và thảm hoa. Còn Cây Cúc lớn thì có thân dài và cứng. Phát triển đến đất nền.
- Lá Cây: thường mọc không quá dày, thưa là chủ yếu. Xếp thành những vòng xoắn ở trên cây. Trong môi trường đủ dinh dưỡng, lá cây khá to và có màu xanh bóng. Tuy nhiên nếu được trồng trong môi trường thiếu chất thì lá cúc nhỏ, mỏng, sẽ có màu xanh nhạt hoặc bị úa vàng.
- Hoa của Cúc: mọc thành cụm. Các hoa nhỏ sắp xếp bên cạnh nhau rất khít nên nhìn cả cụm hoa gần giống như một bông hoa hoàn chỉnh. Sau khi hoa rụng đi thì cây sẽ mọc quả. Quả cúc khá là nhỏ có dạng tròn dài hoặc dạng kim.
Ý nghĩa độc đáo và thú vị
Ý nghĩa trong văn hóa tinh thần và tín ngưỡng
Đối với văn hóa Việt Nam ta, là loài hoa đại diện cho sức khỏe và trường tồn. Bắt nguồn từ những chuyện cổ tích từ xa xưa. Thể hiện lòng hiếu thảo hướng về cha mẹ của con cái.
Đối với văn hóa Nhật Bản, là loài hoa đại diện cho sự quý phái, quyền cao và sang trọng, giàu có, chỉ những gia tộc có sức ảnh hưởng rất lớn hoặc thân thích với hoàng tộc mới có dấu ấn có khắc hình loài hoa này trong thời đại phong kiến tại đất nước mặt trời mọc này. Văn hóa này có nguồn gốc liên quan đến hai vị thần khai sáng Trái Đất là Izanagi và Izanami.
Đối với văn hóa Phương Đông nói chung. Cúc là một loại cây quý trong bộ tứ quý tùng – trúc – cúc – mai. Bốn loại cây này đại diện cho bốn phẩm chất quý giá được cái thế hệ xa xưa trân trọng. Trong đó hình ảnh hoa cúc là loài thanh cao, trong sạch và là biểu tượng cho sự chung thủy.
Đối với văn hóa Phương Tây, Cúc là biểu tượng cho một khởi đầu mới. Là dại diện cho những điều tuyệt với quý giá dành cho người thân.
Ý nghĩa trong đời sống và phong thủy
Vì Hoa Cúc tượng trưng cho sức khỏe dồi dào và sự hiếu thảo. Vào các ngày lễ trong năm, nhân dân ta đều cắm một lọ Hoa Cúc đẹp đẽ và tươi tắn nhất. Dâng tặng cho ông bà và tổ tirn biểu hiện lòng tưởng nhớ thành kính và trân trọng.
Ý nghĩa theo màu sắc
Cúc trắng: Màu trắng tượng trưng cho sự thanh cao và thuần khiết tinh khôi. vẻ đẹp ngây thơ trong sáng rất gần gũi và thân thiện.
Cúc vàng: màu vàng đại diện cho sự hân hoan, niềm vui hay lòng kính mến dành cho một ai đó.
Cúc tím: Màu tím đại diện cho tấm lòng chung thủy, say đắm, mãi mãi bên nhau không bao giờ rời xa.
Cúc đỏ: màu đỏ thể hiện một tình cảm tuyệt vời cùng sự nồng cháy nhiệt thành.
Cúc xanh: Đại diện cho hạnh phúc tự do. Màu xanh cũng là sự tươi mưới mỗi ngày.
Cúc họa mi: Những bông hoa mỏng manh và bé nhỏ, dễ thương mang đến cho chúng ta những ý nghĩa vô cùng sâu sắc. Dù nhỏ nhắn nhưng vẫn vươn lên sống ở những nơi khắc nghiệt. Thể sự an ủi động viên người khác vượt qua khó khăn, chông gai trong cuộc sống dù bạn có xuất phát điểm như thế nào.
Một số loại cúc quan trọng khác
Cúc dại: Trong tình yêu giữa hai người, đóa hoa cúc dại là đại diện cho tình yêu âm thầm và bền bỉ, không phô trương nhưng tận sâu bên trong là một tình yêu nồng cháy. Trong tình bạn, hoa cúc dại màu trắng biểu hiện cho một tình bạn chân thành, trong sáng, thuần khiết không toan tính.
Cúc vạn thọ: Hai chữ “vạn thọ” đã nói đến ngay sự trường tồn, vĩnh cửu theo thời gian. Đây là loài hoa được trưng bày nhiều trong các dịp lễ tết để hy vọng một năm nhiều sức khỏe, tài lộc và may mắn trong năm mới.
Cúc đại đóa: mang đến ý nghĩa của sự sum họp, đoàn tụ, sự yêu thương bao bọc của các thành viên trong gia đình. Ngoài ra, nó còn thể hiện niềm tin, hy vọng vào cuộc sống, tạo cảm giác bình yên, ấm áp cho chúng ta.
Cúc đồng tiền: Hoa cúc đồng tiền thường gắn liền với sự ngây thơ, vui vẻ, sự tinh khiết, và đó cũng thể hiện cho sự hạnh phúc
Công dụng của loài hoa này
Dùng trong trang trí và làm đẹp không gian sống
Hoa cúc là loài hoa đẹp được ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống của người Việt. Người ta có thể trồng những loại hoa lùn thấp thành thảm hoa. Hoa cúc nhỏ được trồng trong chậu trang trí trong hoặc ngoài nhà.
Cây hoa cúc nhỏ khá mềm, gọn dễ di chuyển nên khá được ưa chuộng. Có thể đặt cây trang trí trên bản, ban công, hiên nhà,… rất tiện lợi. Loại này được bày bán nhiều tại các cửa hàng cây cảnh trên toàn quốc.
Ngoài ra vào dịp Lễ Tết, cây Cúc được trồng trong chậu để trước nhà.
Dùng làm trà
Cánh hoa cúc được thu thập và chế biến thành sản phẩm trà hoa cúc rất được ưa chuộng. Chất chống oxy hóa và các hợp chất có ích cho cơ thể con người đều được tìm thấy trong Cúc. Uống trà hoa cúc thường xuyên có tác dụng giảm huyết áp, ngăn ngừa các bệnh tim mạch hiệu quả.
Chất chống oxy hóa trong cánh hoa ngăn ngừa ung thư và cải thiện sức khỏe bệnh nhân. Giống như các loại trà thông thường, sản phẩm này cúc tiêu độc, lợi tiểu và thanh nhiệt mát gan. Uống loại tà này thường xuyên cũng giúp đôi mắt sáng hơn và làm giảm stress tốt.
Những điều cần biết khác
Về cách trồng: Bông Cúc trồng được vào tất cả các mùa trong năm. Bông Cúc có khả năng miễn nhiễm với các mầm bệnh của cây trồng và thú nuôi, điều đó làm chúng hoàn hảo cho những người mới bắt đầu làm vườn.
Về cách chăm sóc: Cần tưới cây và không nên tưới quá nhiều. Tỉa cảnh và làm cỏ.
Hoa Cúc bình dị và đơn sơ đến lạ, thế nhưng chính nét giản đơn ấy lại trở thành một điều đáng yêu và đáng thích, mà không phải loài hoa nào cũng có được, cũng bởi “Cúc vốn đơn sơ lắm mặn mòi”, Hoa Cúc nhẹ nhàng lắm, gần gũi lắm và cũng mang lại nhiều cảm xúc nơi tâm hồn người ngắm hoa. Bài viết trên chắc hản đã cho bạn một vài thông tin tiêu biểu về Bông Cúc. Cảm ơn bạn đã đón đọc.
